Jeśli jesteś sprawcą wypadku, nie dostaniesz odszkodowania z własnego OC, ale nadal możesz skorzystać z własnego NNW (następstw nieszczęśliwych wypadków), a przy szkodach w samochodzie – z AC, o ile masz te polisy i spełniasz ich warunki. Fakt, że zawiniłeś, nie zamyka automatycznie drogi do świadczeń, ale zmienia ich źródło i zakres.
Odszkodowanie z mojego NNW – Twoje własne szkody
OC komunikacyjne działa przede wszystkim po to, żeby pokryć szkody wyrządzone innym osobom – pasażerom, innym kierowcom, pieszym. Jeśli spowodujesz wypadek, z Twojego OC zostaną sfinansowane naprawy cudzych aut. Również leczenie poszkodowanych, ich zadośćuczynienia, renty i inne roszczenia.
Twoje własne szkody – ból, obrażenia, uszkodzony samochód – z zasady nie są pokrywane z Twojego OC. Dla systemu to Ty jesteś odpowiedzialny za zdarzenie i OC ma chronić finansowo osoby trzecie, a nie Ciebie jako sprawcę. Dlatego, jeśli chcesz zadbać o swoje świadczenia „dla sprawcy”, kluczowe są polisy dodatkowe: NNW i AC.
Jestem sprawcą i mam NNW – na co mogę liczyć?
Ubezpieczenie NNW (następstw nieszczęśliwych wypadków) działa niezależnie od tego, kto zawinił. Liczy się fakt nieszczęśliwego wypadku i jego skutki zdrowotne. Nie to, czy policja uznała Cię za sprawcę czy poszkodowanego.
Z własnego NNW możesz zwykle otrzymać m.in.:
- świadczenie za trwały uszczerbek na zdrowiu (procent sumy ubezpieczenia),
- świadczenie za śmierć ubezpieczonego, wypłacane rodzinie,
- dodatkowe wypłaty za pobyt w szpitalu, operację, rehabilitację – jeśli polisa to przewiduje.
Tu znaczenie mają dwie rzeczy: zapisy OWU (ogólnych warunków ubezpieczenia) i wyłączenia odpowiedzialności. Nawet przy NNW są sytuacje, kiedy ubezpieczyciel może odmówić – np. przy rażącym niedbalstwie. Także przy prowadzeniu auta w stanie nietrzeźwości czy pod wpływem środków odurzających. Sam fakt „bycia sprawcą” to jednak co innego niż jazda po alkoholu.
Odszkodowanie z mojego NNW – Kiedy pomaga AC?
Z OC nie naprawisz swojego auta, ale jeśli masz wykupione autocasco (AC), sytuacja wygląda inaczej. AC jest polisą dobrowolną i z założenia ma chronić Twój samochód, także wtedy, gdy sam jesteś winny kolizji.
Z AC możesz liczyć m.in. na:
- naprawę uszkodzeń w warsztacie (rozliczenie kosztorysowe albo bezgotówkowe),
- wypłatę odszkodowania przy szkodzie całkowitej,
- czasem dodatkowe świadczenia: auto zastępcze, holowanie, parkowanie itd.
Tu również kluczowe są wyłączenia: ubezpieczyciel może odmówić, jeśli prowadziłeś samochód po alkoholu, bez uprawnień, świadomie spowodowałeś szkodę albo rażąco naruszałeś przepisy. W „zwykłych” sytuacjach typu wymuszenie pierwszeństwa, nieuwaga na skrzyżowaniu, zbyt późne hamowanie – AC powinno zadziałać. Oczywiście w granicach sumy ubezpieczenia i wariantu, który kupiłeś.
Sprawca wypadku a prawa pasażerów
Warto pamiętać o jednej rzeczy: nawet jeśli jesteś sprawcą, Twoi pasażerowie są poszkodowanymi, a nie współsprawcami.
To oznacza, że mogą oni:
- dochodzić odszkodowania z Twojego OC (za uszczerbek na zdrowiu, koszty leczenia, zadośćuczynienie),
- korzystać z własnych polis NNW (np. szkolnych, pracowniczych, indywidualnych),
- w niektórych wariantach – korzystać z dodatkowych świadczeń, jeśli byli zgłoszeni jako osoby ubezpieczone w Twojej polisie.
Nie ma znaczenia, czy pasażerem był członek rodziny, znajomy czy współpracownik – z punktu widzenia OC to osoba trzecia, której przysługuje pełna ochrona.
Kiedy sprawca może zostać obciążony regresem?
Choć z punktu widzenia odszkodowania dla Ciebie ma to znaczenie „pośrednie”, warto wiedzieć, że ubezpieczyciel z OC może dochodzić od Ciebie regresu, jeśli w chwili wypadku:
- byłeś w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających,
- nie miałeś uprawnień do kierowania danym pojazdem,
- zbiegłeś z miejsca zdarzenia,
- spowodowałeś wypadek umyślnie.
W takiej sytuacji OC najpierw wypłaci odszkodowanie poszkodowanym, a potem wystąpi do Ciebie o zwrot części lub całości wypłaconej kwoty. To nie ma wpływu na prawo do świadczeń z Twojego NNW (jeśli OWU ich nie wyłącza), ale może mocno uderzyć w Twoje finanse.
Jak w praktyce skorzystać z NNW i AC jako sprawca
Jeśli spowodowałeś wypadek i masz NNW lub AC, warto działać według uporządkowanego schematu:
- Zgłoś szkodę z OC sprawcy (czyli swojej polisy OC) – w zakresie szkód innych osób i cudzych pojazdów.
- Zgłoś szkodę z własnego NNW – opisując dokładnie obrażenia, leczenie, pobyty w szpitalu, rehabilitację.
- Zgłoś szkodę z AC, jeśli ucierpiał Twój samochód – dołącz zdjęcia, kosztorysy, notatkę policji lub oświadczenie.
- Zadbaj o spójność dokumentacji – to, co napiszesz w zgłoszeniach i co trafi do ubezpieczyciela, musi zgadzać się z notatką policyjną, kartą SOR, zeznaniami świadków.
- Po otrzymaniu decyzji porównaj ją z OWU i sumą ubezpieczenia – zwróć uwagę, czy ubezpieczyciel nie powołuje się na wyłączenia, które faktycznie nie pasują do Twojej sytuacji.
Jeżeli jako sprawca nie masz OC (co jest osobnym poważnym problemem), temat robi się jeszcze trudniejszy – wchodzi w grę Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Wypłaca on poszkodowanym, a potem ściga Ciebie. Tu tym bardziej dobrze mieć kogoś po swojej stronie.
Czasem warto oddać sprawę w ręce kancelarii
Bycie sprawcą wypadku nie oznacza, że „nic Ci się nie należy” – ale też nie ułatwia walki z ubezpieczycielem. Szczególnie gdy w grę wchodzi jazda „pod lekkim wpływem”, niejasne okoliczności zdarzenia. Zdarza się spór o wyłączenia w NNW czy odmowa z AC z powodu rzekomego rażącego niedbalstwa.
W KRO24 analizujemy sprawy nie tylko poszkodowanych, ale też kierowców uznanych za sprawców. Sprawdzamy, z jakich polis możesz realnie skorzystać (NNW, AC, inne ubezpieczenia osobiste), weryfikujemy, czy powoływanie się przez ubezpieczyciela na wyłączenia odpowiedzialności jest zasadne. Jeśli trzeba przygotowujemy odwołania tam, gdzie decyzje są zbyt restrykcyjne.
Prowadzimy sprawy klientów z całej Polski. Jeśli jesteś sprawcą wypadku i nie wiesz, czy masz prawo do jakiegokolwiek odszkodowania, możesz przekazać nam swoje polisy i dokumentację. My pokażemy Ci , z czego nadal możesz skorzystać i jak ułożyć sprawę tak, żeby szkody finansowe były jak najmniejsze.
